Hiểu về bệnh Tiêu chảy

Tiêu chảy là bệnh lý rất phổ biến xảy ra ở mọi lứa tuổi. Bệnh tiêu chảy nếu không được chữa trị kịp thời có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm. Chúng ta hãy cùng tìm hiểu về bệnh tiêu chảy ngay trong bài viết dưới đây nhé!

1. Tiêu chảy là gì? 

Theo Bộ Y tế, bệnh tiêu chảy là tình trạng đi ngoài phân lỏng ba lần hoặc nhiều hơn mỗi ngày, với các triệu chứng kèm theo là nôn, mất nước, rối loạn điện giải, nếu không được điều trị kịp thời có thể dẫn đến tử vong.

Tiêu chảy (tên tiếng anh: diarrhea) là một bệnh lý tiêu hóa phổ biến, xuất hiện ở mọi lứa tuổi, cả người lớn và trẻ em. Bệnh hay bùng phát vào mùa hè, khi thời tiết nóng ẩm là điều kiện thuận lợi cho các mầm bệnh phát triển.

 

Phân loại tiêu chảy:

• Tiêu chảy cấp: Tiêu chảy kéo dài 1-2 ngày rồi khỏi. Điều này có thể xảy ra do thức ăn hoặc nước uống không an toàn do nhiễm vi khuẩn. Hoặc nó có thể xảy ra nếu bạn bị bệnh do virus.
• Tiêu chảy mạn: Tiêu chảy kéo dài vài tuần. Điều này có thể do một vấn đề sức khỏe khác gây ra, chẳng hạn như hội chứng ruột kích thích. Nó cũng có thể do bệnh đường ruột như bệnh Crohn hoặc bệnh celiac gây ra. Một số bệnh nhiễm trùng như ký sinh trùng có thể gây tiêu chảy mãn tính.

2. Nguyên nhân bị tiêu chảy

Rotavirus là nguyên nhân phổ biến nhất gây tiêu chảy cấp tính trên toàn cầu. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kì (US CDC), nhiễm trùng này gây ra khoảng 40% nhập viện ở trẻ dưới 5 tuổi, hàng năm có gần 48 triệu bệnh tiêu chảy do thực phẩm bị ô nhiễm ở Hoa Kỳ.

Dưới đây là những nguyên nhân thường gặp gây ra tình trạng tiêu chảy:

• Nhiễm virus bao gồm rotavirus, norovirus và viêm dạ dày ruột do virus;
• Nhiễm trùng do vi khuẩn, bao gồm Salmonella và E. coli;
• Nhiễm ký sinh trùng;
• Bệnh đường ruột;
• Không dung nạp thực phẩm, chẳng hạn như không dung nạp lactose;
• Một phản ứng bất lợi với một loại thuốc;
• Phẫu thuật túi mật hoặc dạ dày.

 

 

Tiêu chảy mãn tính có thể là triệu chứng của một tình trạng nghiêm trọng hơn như hội chứng ruột kích thích hoặc bệnh viêm ruột. Tiêu chảy thường xuyên và nghiêm trọng có thể là dấu hiệu của bệnh đường ruột hoặc rối loạn chức năng đường ruột.

3. Triệu chứng, biểu hiện bệnh 

Các triệu chứng chính của bệnh tiêu chảy là thường xuyên đi ngoài phân lỏng, nhiều nước (trên 3 lần trong ngày). Ngoài ra, bệnh còn có các triệu chứng khác đi kèm như:

• Buồn nôn và nôn;
• Đau bụng;
• Chuột rút;
• Đầy hơi;
• Mất nước;
• Thường xuyên phải đi đại tiện, phân lỏng.

 

 

Khi nào cần đi khám bác sĩ vì tiêu chảy

Hãy gọi cho bác sĩ ngay nếu bạn có:

• Đi ngoài ra máu hoặc phân đen, hắc ín;
• Sốt cao (trên 38,3 độ C) hoặc kéo dài hơn 24 giờ;
• Tiêu chảy kéo dài hơn 2 ngày;
• Buồn nôn hoặc nôn khiến bạn không thể uống nước để thay thế chất lỏng đã mất;
• Đau dữ dội ở bụng (đặc biệt là góc phần tư dưới bên phải hoặc phần sau);
• Tiêu chảy sau khi trở về từ nước ngoài;
• Nước tiểu màu đậm;
• Lượng nước tiểu ít hơn bình thường;
• Nhịp tim nhanh;
• Nhức đầu;
• Da khô.

Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo những điều như:

• Sự nhiễm trùng;
• Bệnh viêm ruột;
• Viêm tụy;
• Ung thư ruột kết.

4. Cách chẩn đoán 

Bác sĩ sẽ hỏi về tiền sử bệnh của bạn và những loại thuốc bạn dùng cũng như những gì bạn đã ăn hoặc phải uống gần đây và khám sức khỏe cho bạn để tìm dấu hiệu mất nước hoặc đau bụng.

Ngoài việc dựa trên các dấu hiệu mắc bệnh qua các triệu chứng mà người bệnh gặp phải, các bác sĩ sẽ tiến hành một số xét nghiệm để xác định nguyên nhân gây bệnh từ đó có thể đưa ra các phương pháp điều trị hiệu quả. Các xét nghiệm đó gồm:

• Xét nghiệm máu: Xét nghiệm công thức máu toàn phần (CBC) cho thấy tác nhân gây ra tiêu chảy.
• Xét nghiệm phân: Phát hiện các loại vi khuẩn hay ký sinh trùng gây ra bệnh có trong mẫu phân.
• Nội soi đại tràng: Cho phép bác sĩ xem toàn bộ khung đại tràng, một phần của ruột non, từ đó có thể thấy những tổn thương tại đây và tìm ra nguyên nhân tiêu chảy. Ống nội soi cũng được trang bị một dụng cụ có thể giúp lấy một mẫu mô nhỏ (sinh thiết) từ đại tràng ra ngoài để kiểm tra trong phòng thí nghiệm.

5. Các phương pháp điều trị

Hầu hết trường hợp tiêu chảy tiêu chảy mức độ nhẹ đều tự khỏi trong thời gian ngắn mà không cần phải sử dụng thuốc. Nhưng nếu tình trạng kéo dài nhiều ngày với mức độ nặng hơn hoặc xuất hiện nhiều triệu chứng, hãy đến gặp bác sĩ để được kiểm tra và hướng dẫn điều trị.

Bù nước và điện giải khi bị tiêu chảy

Đây là điều đầu tiên bạn cần thực hiện ngay khi bị tiêu chảy. Dung dịch muối bù nước (ORS) là hỗn hợp nước sạch, muối và đường, được hấp thụ ở ruột non để bù lượng nước và chất điện giải bị mất. Trong trường hợp không thể uống nước do cảm giác buồn nôn hay đau dạ dày, bạn có thể cần được truyền dịch qua tĩnh mạch.

Thuốc kháng sinh

Trường hợp bệnh tiêu chảy được xác định là do vi khuẩn hoặc ký sinh trùng gây ra, thuốc kháng sinh có thể giúp điều trị hiệu quả. Tuy nhiên, nếu nguyên nhân gây bệnh là virus thì sử dụng kháng sinh sẽ không có hiệu quả.

Điều chỉnh các thuốc đang sử dụng

Nếu nhận thấy một loại thuốc kháng sinh mà bạn đang sử dụng chính là nguyên nhân gây tiêu chảy, bác sĩ có thể giảm liều dùng xuống hoặc thay đổi sang loại thuốc khác để giúp chấm dứt tác dụng phụ này.

Điều trị các bệnh lý gây ra tiêu chảy

Trường hợp tiêu chảy là triệu chứng của một bệnh lý khác, chẳng hạn như viêm ruột, bác sĩ sẽ phải tìm cách điều trị vấn đề đó trước.

Tổng hợp: Nguyễn Thị Diễm Quỳnh

TLTK: