HỘI CHỨNG PHỔI TRẮNG CÓ ĐÁNG QUAN TÂM?

Vào cuối năm 2023, hàng trăm ca bệnh nhi với các triệu chứng sốt cao, sổ mũi, cơ thể mệt mỏi đã xuất hiện ở châu Âu, Mỹ và Trung Quốc, thậm chí là nhập viện để điều trị dài ngày. Số lượng ca nhiễm tăng vọt so với năm ngoái khiến mọi người càng lo ngại hơn, đặc biệt đối với trẻ em và người có hệ miễn dịch kém.

1. Hội chứng phổi trắng là gì?

Hội chứng dịch phổi trắng do vi khuẩn Mycoplasma pneumoniae gây ra. Loại viêm phổi này còn được gọi là viêm phổi không điển hình vì các triệu chứng khác với các triệu chứng viêm phổi do vi khuẩn thông thường khác. Vi khuẩn có ái lực chọn lọc trên tế bào biểu mô hô hấp, bám dính vào đầu sợi lông mao biểu mô hô hấp, di chuyển nhanh, gây ra bong tế bào biểu mô đường hô hấp. Ngoài ra, vi khuẩn sản xuất ra hydrogen peroxide, một chất gây phá hủy tế bào biểu mô, tế bào nhung mao. Mycoplasma pneumonia có khả năng “đào hang” giữa các lông mao trong biểu mô đường hô hấp, cuối cùng gây bong tróc các biểu mô đường hô hấp. Chúng ức chế chuyển động của các tế bào nhung mao sẽ gây ho kéo dài.

©Copyright : Việt B. V. A. (2023d, August 15). Đừng chủ quan với vi khuẩn Mycoplasma gây ho và viêm phổi ở trẻ em. https://benhvienanviet.com/vi/dung-chu-quan-voi-vi-khuan-mycoplasma-gay-ho-va-viem-phoi-o-tre-em-n1558/

Hội chứng phổi trắng là thuật ngữ dùng để mô tả căn bệnh đường hô hấp đang lan rộng ở Trung Quốc do ảnh chụp X- quang của bệnh nhi cho thấy những mảng trắng ở khắp phổi.

2. Những triệu chứng thường gặp:

Khi vi khuẩn Mycoplasma pneumoniae xâm nhập vào cơ thể, thời gian ủ bệnh khoảng từ 2 đến 3 tuần. Sau thời gian này, bệnh sẽ khởi phát và trẻ trải qua những triệu chứng sau:

• Vào thời điểm khởi phát bệnh, bệnh nhân chủ yếu cảm thấy đau đầu, sổ mũi, viêm họng, mệt mỏi,…. những triệu chứng không điển hình này dễ khiến bệnh nhân nhầm lẫn với bệnh cảm cúm thông thường.
• Người bệnh có tình trạng sốt thường trên 39 độ C kèm theo đó là cơ thể lạnh, đau và ho nhiều có thể ho khan hoặc ho có đờm, dịch đờm có màu trắng.  
• Bên cạnh sốt cao, trẻ có thể bị ho đi kèm với khó thở, thở gấp. Nếu tình trạng nặng hơn có thể xuất hiện cảm giác đau ngực, đau cơ,…  
• Đặc biệt, trẻ bị viêm phổi do Mycoplasma có thể có biểu hiện những biến chứng ngoài phổi khác như có thể bị viêm kết mạc, nổi mày đay trên da, biến chứng tim mạch, biến chứng đường tiêu hoá, tiết niệu,…

Tại Việt Nam cũng đã ghi nhận các ca bệnh nhi phải điều trị nhập viện nhiều ngày với nguyên nhân nhiễm Mycoplasma. Hiện tại, các bác sĩ chưa rõ nguyên nhân bệnh do Mycoplasma xuất hiện nhiều tại Việt Nam. Theo các chuyên gia thì đợt bùng phát này không tới từ nguyên nhân lây lan từ nước này sang nước khác mà chúng bùng phát vào thời điểm khả năng miễn dịch của trẻ bị suy yếu, đặc biệt là thời điểm giao mùa hiện nay.

3. Đường lây nhiễm và chẩn đoán:

Nhiễm khuẩn Mycoplasma pneumoniae thường lây qua đường hô hấp, từ người này sang người khác qua các giọt dịch tiết nhỏ trong không khí (như ho, hắt hơi,…) khi tiếp xúc gần với nhau. Bệnh phổ biến nhất ở trẻ em thanh thiếu niên trong độ tuổi đi học, nhưng cũng có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Những trẻ sống và học tập trong môi trường đông đúc, thời tiết biến đổi nhiều có nguy cơ mắc bệnh cao hơn. Vì vậy, để phòng ngừa bệnh hiệu quả nhất là nên đeo khẩu trang và sát khuẩn thường xuyên.

Để chẩn đoán Mycoplasma, người bệnh thường được chỉ định xét nghiệm huyết thanh, xét nghiệm PCR hoặc xét nghiệm tìm kiếm sự phát triển của vi khuẩn trong mẫu máu. Tuy nhiên, điều trị viêm phổi do Mycosplasma rất khó khăn, do vi khuẩn này có khả năng kháng kháng sinh. Vì vậy, đa phần bệnh nhân không đáp ứng điều trị với các kháng sinh thông thường. Một số bệnh nhân biến chứng nặng hoặc nhiễm thể Mycosplasma kháng thuốc phải điều trị đặc hiệu.

4. Biện pháp phòng tránh:

Hiện nay chưa có vaccine phòng bệnh do đó để ngăn ngừa bệnh bạn nên chú ý một số biện pháp sau: 

• Tăng cường sức đề kháng, miễn dịch cho cơ thể bằng cách: thường xuyên tập luyện thể dục thể thao, có lối sống sinh hoạt khoa học hợp lý.
• Uống đủ nước mỗi ngày, ăn nhiều rau xanh trái cây.
• Hạn chế rượu bia, thuốc lá, tránh hít khói bụi hay những nơi không khí ô nhiễm,… vì những tác nhân đó có thể gây ho kéo dài hơn khi bị viêm phổi.
• Giữ môi trường sống trong lành, sạch sẽ, trồng thêm nhiều cây xanh.
• Hạn chế tiếp xúc với những người mắc bệnh.
• Kiểm tra sức khỏe định kỳ.
• Bố mẹ nên cho trẻ tiêm phòng theo đúng lịch, bởi vì nhiễm Mycoplasma Pneumoniae có thể đồng nhiễm thêm những vi khuẩn khác như phế cầu, Hip….

Khi có dấu hiệu nghi ngờ viêm phổi nên đi khám ngay để được chẩn đoán chính xác và được điều trị thích hợp. 

Mặc dù các triệu chứng có thể trùng lặp nhưng chuyên gia khuyến cáo hãy chú ý khi bị sốt cao kéo dài, thở nhanh và co rút lồng ngực. Đồng thời cần quan tâm đến các triệu chứng như ho, đau ngực và khó thở. Thời gian và cường độ của các triệu chứng có thể giúp phân biệt bệnh viêm phổi với các loại virus thông thường khác, chẳng hạn như viêm phế quản.

Nguyễn Thị Diễm Quỳnh    

Tài liệu tham khảo: